W ubiegłym roku, miałem przyjemność spotkania z pisarzem Panem Guido Parisi, na zakończenie którego otrzymałem od autora jego przedostatnią powieść zatytułowaną Identità ritrovate (tytuł polski: Odzyskane tożsamości).
Zaledwie parę miesięcy temu ukończyłem lekturę jego ostatniej powieści, która wciąż pozostaje żywa w mojej pamięci i której historia nadal mnie nurtuje. Znając niebanalny styl pisarski autora, daleki do utartych schematów i edytorskich powtórzeń, nie mogłem się doczekać momentu, w którym sięgnę po powieść, której tytuł od razu mnie zaintrygował.
Motywem przewodnim książki, a właściwie trzech opowiadań, które się na nią składają jest problematyka, która niemal od zawsze intrygowała ludzi, niezależnie od kultury i czasów, w którym przyszło im żyć. Mam na myśli pytanie, które prędzej czy później, każdy z nas sobie zada, a mianowicie czy nasze życie kończy się wraz z ostatnim oddechem, który przyjdzie nam oddać na tym świecie, czy też trwa nadal, zmieniając tylko ciało, w którym zamieszkuje nasza dusza? Z punktu widzenia naszej egzystencji, postawione pytanie jest równie intrygujące, co kluczowe, a udzielenie na nie odpowiedzi, może odmienić życie tego, kto się na nie zdobył.
Książka opowiada trzy historie nie związanych ze sobą osób, mieszkających w trzech różnych krajach: we Włoszech, w Kanadzie i w Wielkiej Brytanii. Ich bohaterami są Matteo, Julie i Helen, którzy wiodą spokojną egzystencję do momentu, w którym niespodziewanie w ich życiu zaczynają się dziać dziwne rzeczy. Bohaterowie zaniepokojeni tajemniczymi sytuacjami, które ich spotykają, tracą bezpowrotnie swój wewnętrzny spokój, stając się coraz bardziej niespokojni i podejrzliwi.
Nie mogąc sobie poradzić ze znalezieniem racjonalnego wytłumaczenia zjawisk, których doświadczają, próbują na własną rękę rozwikłać ich tajemnicę. Jak się później okazuje, troje zwykłych ludzi, w różnym wieku, mieszkających w różnych częściach świata, ma ze sobą więcej wspólnego, niż można by się tego na początku spodziewać.
Matteo jest mężczyzną w średnim wieku, pracującym jako manager w pewnej mediolańskiej firmie, u którego woń spalenizny wywołuje ataki paniki, prowadzące czasami do utraty przytomności. W trakcie tych chwilowych załamań nerwowych, doświadcza wizji nieznanych i egzotycznych miejsc.
Julie jest kanadyjską studentką, która uczestniczy w uniwersyteckim przedstawieniu Romea i Julii, wcielając się w rolę tytułowej bohaterki. Od momentu gdy rozpoczyna próby, jej spokój zostaje zakłócony, przez powracający przed jej oczy obraz tajemniczej kobiety, mieszkanki średniowiecznej Mantui, miasta w którym rozgrywa się ostatni akt szekspirowskiego dramatu.
Jako ostatnią, śledzimy historię Helen, angielskiej studentki, słuchaczki uniwersytetu w Caerleon w Walii. W pobliżu miasta, w którym studiuje, znajdują się liczne pozostałości rzymskiej obecności sprzed prawie dwóch tysięcy lat. Młoda dziewczyna dotykając artefaktów, doświadcza dziwnych wrażeń, które sprawiają, że cofa się ona wyobraźnią do czasów antycznych stając, się świadkiem i zarazem bohaterką rozgrywających się tam wydarzeń.
Jak się później okazuje wszyscy troje doświadczają wizji związanych z ich poprzednimi wcieleniami. Zjawisko to nosi nazwę reinkarnacji i jest pojęciem zaczerpniętym z religii Wschodu. Można w nie wierzyć lub nie, jednak jako doktryną wiary, nie wymaga ono przytaczania specjalnych dowodów na swoje poparcie. Ten jednak kto w nią uwierzy z całą pewnością zmieni podejście do swojego życia i właśnie to, przytrafia się bohaterom książki. Wszyscy oni chcąc odkryć prawdę o sobie, dowiedzieć się kim są, a może raczej kim byli w poprzednich wcieleniach, udają się do miejsc, które ukazywały im się w ich wizjach.
Osadzony w tym kontekście powracający motyw podróży, obdarzony jest szczególną symboliką, która stanowi metaforę wysiłku, strachu przed nieznanym i obawy przed własnymi ograniczeniami. Na końcu podróży, jak można się tego spodziewać, czeka na śmiałków nagroda, która wynagradza wszystkie wcześniej poniesione trudy. Odkrycie własnych korzeni, swojej dawnej tożsamości, prowadzi do rozwoju duchowego, którego konsekwencją jest przybliżenie się do źródła prawdy czy źródła mądrości, jakkolwiek moglibyśmy nazwać ten stan. Bohaterowie książki stawiają czoła temu wyzwaniu i otrzymują swoją zasłużoną nagrodę.
Z reguły pierwsze dwie lub trzy strony lektury wystarczają uważnemu czytelnikowi, by móc ocenić zdolności pisarskie autora. W przypadku Guida Parisi od razu można wyczuć nieskrępowaną lekkość z którą pisarz prowadzi narrację swoich opowiadań. Robi to w sposób naturalny, elegancki, dający do zrozumienia, że pisanie sprawia mu ogromną radość.
Autor, bardzo skrupulatnie konstruuje fabułę, czyniąc ją atrakcyjną i wciągającą z punktu widzenia czytelnika. Zebranie i przygotowanie materiałów, które są niewątpliwym atutem tej książki i które posłużyły pisarzowi do jej napisania, musiało zostać obarczone dużym nakładem czasu i wysiłku.
Opowiadanie, którego bohaterem jest Matteo, zostało wzbogacone przez autora szczegółowymi informacjami dotyczącymi kultury, zwyczajów i religii Indii. Dzięki nim, opowiadana historia nabiera nowego, realnego wymiaru. Łatwość z którą autor przytacza różne fakty, świadczy o jego szerokiej wiedzy, będącej owocem wieloletnich studiów w tej dziedzinie.
Podobnie ma się rzecz z opowiadaniem dotyczącym odtwórczyni roli Julii w uniwersyteckiej inscenizacji dramatu Szekspira. Punktem wyjścia dla tej historii stały się tragiczne losy Agnese Visconti Gonzaga, szlachcianki i córki władcy Mediolanu Bernabò Visconti, która została wydana za Francesco Gonzaga władcę Mantui.
W wyniku spisku uknutego przez swojego męża, a wymierzonego przeciwko własnemu ojcu i rodzinie Visconti, nieszczęśliwa kobieta została oskarżona o cudzołóstwo i w wieku zaledwie 23 lat stracona na dziedzińcu pałacu w Mantui w 1391 r. Budując wokół tych tragicznych wydarzeń historię Julie, autor zdołał uczynić swoje opowiadanie głęboko realistycznym i przekonującym.
Książka Guido Parisi jest przykładem mądrej i ambitnej twórczości, która zapada w pamięć czytelnika, pozostając z nim jeszcze na długo po ukończeniu lektury i skłaniając go do głębszych refleksji.